بیماری نیوکاسلNewcastle Disease
پنجشنبه, ۱۸ دی ۱۳۹۳، ۱۰:۲۳ ق.ظ
|
تعریف
نیوکاسل نوعی بیماری ویروسی است که در گونه های مختلف پرندگان اعم از اهلی
و وحشی دیده می شود . از خصوصیات آن ، وجود تنوع در: میزان واگیری ، مرگ و
میر ، نشانه ها و جراحات بیماری می باشد .
نشانه
های بیماری نیوکاسل ناشی از سویه های بیماری زای ضعیف ( لنتوژن) در ماکیان
ممکن است خفیف یا بدون علامت باشد و موجب مرگ و میر اندکی شود یا بدون مرگ
و میر باشد .
بیماری
نیوکاسل ناشی از سویه های بیماری زای متوسط (مزوژن) در جوجه های جوان
عوارض تنفسی و در پی آن یا بطور همزمان عوارض عصبی و نیز مرگ و میر ایجاد
می نماید . بروز این بیماری در مرغهای تخمگذار با کاهش چشمگیر و ناگهانی
تولید تخم مرغ همراه با نشانه های خفیف یا بدون نشانه مرگ و میر کم یا بدون
مرگ و میر مشخص می گردد .
سویه
های بیماری زای حاد (ولوژن) نیوکاسل در مرغها معمولاً موجب بیماری با دوره
کوتاه و نشانه های مشخص تنفسی ، اسهال ، فلجی می شوند و در انتها اغلب
پرنده های مبتلا می میرند.
بیماری
در اغلب پرندگان وحشی و زینتی به طور واضح دیده نمی شود .نشانه ها در صورت
ظهور ، متفاوت بوده ولی اغلب شامل تنفس با دهان باز ، اسهال و متعاقب آن
عوارض عصبی می باشد . اغلب اوقات مرگ ناگهانی از اولین نشانه های بیماری
نیوکاسل محسوب می گردد .
عامل بیماری نیوکاسل یک پارامیکزوویروس است . قدرت بیماری زایی سویه های متعدد و شناخته شده این ویروس ، بسیار متفاوت است .
ترشحات
حاوی ویروس ، که از پرندگان مبتلا دفع می شوند ،موجب آلوده شدن غذا ، آب ،
کف کفش ، لباس ، وسایل ، لوازم و محیط می شود . در صورتی که پرندگان حساس
در معرض هریک از منابع فوق قرار گیرند ، بیماری به آنها منتقل می گردد .
ممکن است تخم مرغهای حاصل از مرغهای مبتلا ، حاوی ویروس باشند .
ویروس واکسنهای زنده ممکن است به عنوان یک منبع ویروس نیوکاسل عمل نمایند .
نشانه های بالینی
1 – شکل تحت حاد
بیماری به طور ناگهانی با کسالت و بی اشتهایی خفیف شروع می شود . معمولاً
نشانه های تنفسی وجود دارند ولی ممکن است خفیف یا نامشخص باشند . میزان مرگ
و میر کم است یا وجود ندارد .
گاهی نشانه های مربوط به ابتلای سیستم اعصاب مرکزی در چند پرنده دیده می شود ولی این نشانه ها غالباً ظاهر نمی گردند .
تولید
تخم مرغ در طیور تخمگذار ، طی مدت چند روز تقریباً به طور کامل قطع می شود
. تخم مرغهای تولید شده کیفیت مطلوبی ندارند و ممکن است پوسته آنها نرم ،
خسن ویا بدشکل باشد . بسته به مرحله ای از تولید که عفونت بروز می کند ،
ممکن است تولید به آرامی به وضع قبلی باز گردد و یا هیچگاه به وضعیت طبیعی
باز نگردد .
2. شکل حاد
متناسب به تمایل ویروس به بافتهای خاص ، نشانه های بیماری متغیر است
.بسیاری از مرغهای مبتلا ، غالباً دچار تنگی نفس ، اسهال شدید ، تورم بافت
ملتحمه چشم و فلجی می شوند و بالاخره ظرف مدت 2 تا 3 روز می میرند . ممکن
است بافتهای اطراف چشم ، متورم و تیره باشند و ترشحات چسبناک در اطراف چشم و
بینی مشاهده شوند . برخی از پرندگان که زنده می مانند ظرف چند روز نشنه
های عصبی را بروز می دهند مانند : لرزش ، پیچش سروگردن ، چرخش ، فلجی و
اسپاسم های کلونیک . میزان ابتلا و مرگ و میر بالا و تا حدود 100% می باشد .
پیچش گردن در مرغ مبتلا به نیوکاسل فلجی پاها و بال ها در مرغ مبتلا به نیوکاسل خونریزی پتشی در پیش معده تشخیص بیماری
1
- هرچند که ممکن است براساس تاریخچه ، نشانه ها و جراحات ، در منطقه ای
که بیماری نیوکاسل وجود دارد به آن مشکوک شد ، ولی همواره برای تایید تشخیص
باید از روشهای آزمایشگاهی کمک گرفت .
2 – جداسازی و شناسایی ویروس ( معمولاً توسط تخم مرغ جنین دار) ضروری می باشد . آزمایشهایی که برای تشخیص اهمیت دارند عبارتند از :
- هماگلوتیناسیون
- آزمایش خنثی کردن ویروس
- آزمایش خنثی کردن تشیکل پلاک
- تلقیح ویروس به ماکیان ایمن و غیرایمن
- به کار گرفتن روش آنتی بادی فلورسنت با استفاده از آنتی سرم کونژوگه نیوکاسل
کنترل وپیشگیری:
ماکیان و بوقلمون را می توان با واکسیناسیون مناسب علیه بیماری نیوکاسل ایمن کرد .
درمان
بیماری نیوکاسل درمان ندارد .
منبع
: راهنمای بیماری های طیور ، تالیف سی ای وایتمن و ای ای بیکفورد ، ترجمه
آقایان دکتر محمد حسین بزرگمهری، دکتر بهرام شجاعدوست، دکتر علیرضا اکبری،
دکتر غلامعلی کلیدری، دکتر نریمان شیخی، انتشارات سازمان اقتصادی کوثر، چاپ
اول، تهران ، 1375
|
۹۳/۱۰/۱۸