عوامل مولد و طرز انتقال
|
آنفلوانزای
پرندگان ، یک بیماری ویروسی می باشد که دستگاههای تنفس ، گوارش یا عصبی
بسیاری از انواع طیور و سایر پرندگان را مبتلا می سازد . شدیدترین نوع
بیماری به صورت حاد و عمومی می باشد که در طیور با یک دوره کوتاه و مرگ و
میر بسیار بالا مشخص می گردد .
آنفلوانزای
پرندگان می تواند در بیشتر گونه های پرندگان بروز نماید . درایالات متحده
بیشتر موارد شیوع بیماری ، در بوقلمونها و اردکها بوده است . معدودی از
واگیری ها نیز در ماکیان دیده شده است. یکی از این موارد که در سال 1983 تا
1984 اتفاق افتاد به اجرای یک برنامه ریشه کنی ایالتی انجامید که مستلزم
از بین بردن 17 میلیون پرنده بود . پرندگان در تمام گروه های سنی ، حساس
قلمداد می شوند . واگیریهای آنفلوانزای پرندگان ، در سراسر جهان اتفاق
افتاده است .
ویروسهای آنفلوانزا جزو ارتومیکزو ویروسها طبقه بندی شده اند که دارای سروتیپ های A,B,C می باشند . تیپ های B,C تنها در انسان شناسایی شده اند . تمام ویروسهای آنفلوانزای پرندگان دارای آنتی ژن تیپ A هستند . این آنتی ژن در آزمایش ژل دیفوزیون برای تشخیص آنتی بادی علیه ویروسهای تیپ A مورد استفاده قرار می گیرد .
ویروسهای
آنفلوانزا دارای دو آنتی ژن سطحی مهم به نامهای هماگلوتینین و نورامینیداز
هستند که در تشخیص ویروسهای خاص مفید می باشند . حداقل 13 هماگلوتینین و 9
نورامینیداز وجود دارند که تعداد زیادی از تحت تیپ های ویروس را به وجود
آورده اند . بین این تحت تیپ ها حفاظت متقاطع وجود ندارد .
ویروسهای
آنفلوانزا از نظر بیماری زایی و قابلیت انتشار در بین پرندگان ، با یکدیگر
بسیار متفاوتند . در حالی که تیپ های 5 و 7 هماگلوتینین در شکل بسیار
بیماری زای AI دخالت دارند ، این تیپ ها همچنین در عفونت های خفیف تر یا بدون نشانه در پرندگان نیز موثر می باشند .
پرندگان
آبزی ( اعم از وحشی و اهلی) مخازن عمده طبیعی برای ویروسهای آنفلوانزا می
باشند. گاهی پرندگان آبزی وحشی که معمولاً نشانه های بیماری را بروز نمی
دهند و ممکن است ویروس را به مدت طولانی دفع نمایند . |
|
تعریف
نیوکاسل نوعی بیماری ویروسی است که در گونه های مختلف پرندگان اعم از اهلی
و وحشی دیده می شود . از خصوصیات آن ، وجود تنوع در: میزان واگیری ، مرگ و
میر ، نشانه ها و جراحات بیماری می باشد .
نشانه
های بیماری نیوکاسل ناشی از سویه های بیماری زای ضعیف ( لنتوژن) در ماکیان
ممکن است خفیف یا بدون علامت باشد و موجب مرگ و میر اندکی شود یا بدون مرگ
و میر باشد .
بیماری
نیوکاسل ناشی از سویه های بیماری زای متوسط (مزوژن) در جوجه های جوان
عوارض تنفسی و در پی آن یا بطور همزمان عوارض عصبی و نیز مرگ و میر ایجاد
می نماید . بروز این بیماری در مرغهای تخمگذار با کاهش چشمگیر و ناگهانی
تولید تخم مرغ همراه با نشانه های خفیف یا بدون نشانه مرگ و میر کم یا بدون
مرگ و میر مشخص می گردد .
سویه
های بیماری زای حاد (ولوژن) نیوکاسل در مرغها معمولاً موجب بیماری با دوره
کوتاه و نشانه های مشخص تنفسی ، اسهال ، فلجی می شوند و در انتها اغلب
پرنده های مبتلا می میرند.
بیماری
در اغلب پرندگان وحشی و زینتی به طور واضح دیده نمی شود .نشانه ها در صورت
ظهور ، متفاوت بوده ولی اغلب شامل تنفس با دهان باز ، اسهال و متعاقب آن
عوارض عصبی می باشد . اغلب اوقات مرگ ناگهانی از اولین نشانه های بیماری
نیوکاسل محسوب می گردد .
عامل بیماری نیوکاسل یک پارامیکزوویروس است . قدرت بیماری زایی سویه های متعدد و شناخته شده این ویروس ، بسیار متفاوت است .
ترشحات
حاوی ویروس ، که از پرندگان مبتلا دفع می شوند ،موجب آلوده شدن غذا ، آب ،
کف کفش ، لباس ، وسایل ، لوازم و محیط می شود . در صورتی که پرندگان حساس
در معرض هریک از منابع فوق قرار گیرند ، بیماری به آنها منتقل می گردد .
ممکن است تخم مرغهای حاصل از مرغهای مبتلا ، حاوی ویروس باشند . |
با
توجه به برنامه های توصیه ای سازمان شیلات ایران جهت پرورش ماهی در قفس در
دریای خزر و لزوم شناخت دقیق ابعاد مختلف بهداشتی مترتب بر پرورش قفس،
کمیته فنی دفتر بهداشت و بیماری های آبزیان با حضور معاون بهداشتی و
پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور و معاون آبزی پروری سازمان شیلات ایران و
نمایندگان سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه در محل سالن جلسات سازمان
دامپزشکی تشکیل جلسه داد و در این خصوص بحث و تبادل نظر صورت گرفت.